Malzemeler
- 1 adet 3lt’lik geniş ağızlı cam kavanozkullanacağınız kavanoz, elmaları içine bölerek
- 1 kg (kokulu, tatlı bir cins) Kırmızı Elma
- 3 adet Nohut
- 1 tatlı kaşığı Toz Şeker
- 1/2 çay bardağı organik Elma SirkesiSirke anası kullanacağınız zaman, sirke kullanmanıza gerek yoktur
- yeteri kadar içme suyu
- kavanozun ağzını kapatmak için tülbent ve tülbenti tutturmak için bir ip ya da lastik
Açıklamalar
Ev yapımı sirke yapmak, turşu kurmak, tarhana kurutmak gibi, son yıllarda doğal olan, herhangi bir işleme maruz kalmayan, evde kendi imkanlarımızla yapıp kullandığımız herşeye daha fazla ilgi gösterir olduk. Bir nevi eskiye dönüş yaşıyoruz aslında. O kadar yapaylaştık ki, kendimize doğal hayatlar yaratmaya çalışıyoruz bir yandan da. Ben de elimden geldiğince ve olanaklar dahilinde çok sevdiğim bu akıma ayak uydurmaya çalışıyorum.
Sirkeyi yalnızca salata sosu olarak kullanıyorsanız, emin olun çok şey kaybediyorsunuz. Geçenlerde çok sevdiğim bir arkadaşımla kahve içmek üzere buluştuk. Bana bulaşık makinesinin parlatıcı gözüne artık elma sirkesi koyduğundan, kararan tencere tavalarını sirkeyle ovup parlattığından, mikrop öldürücü ve antiseptik özelliğinden dolayı taş zemin temizliğinde bile sirke kullandığından ve evde doğal olarak sürekli bir sirke tüketimi olduğundan, kendi sirkesini kendi yaptığından bahsettiğinde gözlerim faltaşı gibi açık dinlerken buldum kendimi 🙂
Sonrası malum, pazardan 5 kilo Amasya Elmasıyla dönüp iki farklı yöntemle kendi elma sirkemi kendim yapmaya koyuldum 🙂 Tek sıkıntısı, Vanilya Özütü‘nde olduğu gibi, sirkenin de olgunlaşması için yaklaşık 2-2.5 ay süreyle beklemek gerektiği. Onun haricinde tüm işlem toplamda 1 saati geçmiyor bile.
Tam anlamıyla bir sağlık kaynağı olması sebebiyle ben en yalın haliyle elma sirkesini seçtim. Yoksa dilediğiniz meyveden, dilediğiniz aromaları (kurutulmuş soğan, sarımsak, nane vs. gibi) kullanarak sirke yapabilirsiniz (ama tadını tamamen değiştirmemeleri için 3-4 gün sonra içinden almakta fayda var). Böğürtlenin, hatta enginarın bile sirkesi var, artık siz düşünün 🙂
Elma sirkesini tercih etmemin bir diğer nedeni de, kendisini çok severek takip ettiğim Pilates uzmanı Sevgili Umay Villa‘nın bizlerle paylaşmış olduğu “Metabolizma İçeceği“. Tarifini ve Kullanımını kendisinin de izniyle sizlerle paylaşıyorum:
METABOLİZMA İÇECEĞİ:
Metabolizma hızını arttırmak yağ yakımını arttırmak demektir. Günlük olarak hazırlayıp, SABAH UYANINCA İLK OLARAK bunu için..
-1 bardak ılık su
-1 çay kaşığı bal
-1 çorba kaşığı organik elma sirkesi
– yarım limon suyunu karıştırın ve yudum yudum için
Sirkedeki asıl hikaye, meyvenin içindeki şekerin (fruktoz) hamarat bakteriler tarafından fermente edilip, ilk önce alkole daha sonra da asetik asite dönüştürülmeleri. Bu işleme sirkeleşme deniyor. Sirkeleşme ise, sirke bakterisi denen bir mikroorganizmanın yaptığı bir çeşit mayalanma. Kullandığınız meyve ne kadar tatlıysa, sirke de o kadar güçlü oluyor. Çalışabilmeleri için havaya ihtiyaç duyan bakterilere de uygun ortam sağlamak gerekiyor tabii. Bunun için, sirke kuracağınız kavanozun geniş ağızlı olması önemli. Havanın rahatlıkla içeri girip çıkması için de kavanozun ağzını kapakla değil, muhakkak ve mutlak surette, çift kat yapılan bir tülbenti (temiz bir müslin bezi de işinizi görür) ip ya da lastik yardımıyla bağlayarak kapatmak gerekiyor. Bundan sonrası bekleme süreci 🙂
Sirkenin mayalanabilmesi için, ona ılık ve loş ya da karanlık bir ortam sağlamanız gerekli. Bu sebeple, elma sirkesi yapmaya başlamanın en ideal mevsimi Sonbahar’ın Ekim ve Kasım ayları. Sirkenin fermente olabilmesi için en uygun ideal sıcaklık ise 15-25 Santigrat °C arası. Fırından uzak, karanlık ya da güneş almayan bir mutfak dolabı ya da kiler, sirkenizi saklamak için en uygun ortamlar. Sirkenizi, her gün mutlaka en az bir (tercihen sabah/akşam olmak üzere iki) kez temiz bir tahta kaşık veya silikon spatula ile alttan üste doğru iyice karıştırın çünkü -yukarıda da bahsettiğim üzere- sirkeniz ne kadar çok havayla temas ederse, içindeki bakterilerin çalışabilmeleri için o kadar çok fırsat tanımış oluyorsunuz. Kavanozun ağzını tülbentle değil de kapakla sıkı sıkıya kapatmak, kavanozu uygun ortamdan farklı bir ortamda bekletmek ve karıştırarak, günlük havalandırma sürecini atlamak ise, çoğunuzun başına geldiği üzere, sirkenin “sineklenmesi”ne sebep olabiliyor. Bu sebeple, özellikle bu noktalara dikkat edelim!
Sirke yapımı için bilinen 4 temel yöntem var. Ben bunlardan 1- Parça Elma ile yapılanı ve 2- Elma Suyu ile yapılan iki yöntemi denedim ve kesinlikle “Parça Elma” yönteminde devam etmeye karar verdim 🙂 Çünkü Sıfır Risk!! Bu yüzden, daha önce paylamış olduğum “Elma Suyu” yöntemini siliyorum. Siz de kendi sirkenizi kendiniz yapmaya niyet ederseniz, öncelikle bu yöntemi deneyiniz.
Ben baz olarak 3 litre kavanoza 1 kilo elma ölçüsü veriyorum size. Kavanozun büyüklüğüne göre bu miktarı artırıp azaltabilirsiniz. Ayrıca, elinizde bir sirke anası mevcutsa, nohut koymanıza hiç gerek yok. Sirke anasından bir parça atıp, 1 tatlı kaşığı toz şeker ilavesiyle devam edebilirsiniz. Toz şeker yerine bal da kullanabilirsiniz, ama zaten tüm bu fermantasyon süreci içinde, sirkenizin içindeki şeker de bambaşka bir boyut kazanacak. Başka bir deyişle şekerden eser kalmayacak 🙂
Adımlar
1 Tamamlandı | Elmaları iyice yıkayıp kağıt havluyla nemini aldıktan sonra (fermantasyonun başlayabilmesi için elmaların üzerindeki doğal flora önemli olduğu için elmaların kuru olmalarını tercih ediyoruz) saplarını ve çürük kısımlarını alıp, kabuklarını soymadan ve çekirdekleriyle birlikte dörde ya da altıya keserek kavanoza doldurmaya başlayın (ilk 10 gün, bu kavanoza yediğiniz elmaların kabuk ve çekirdeklerini ilave edebilirsiniz). |
2 Tamamlandı | Elmaların üzerine şeker, sirke (yerine sirke anası kullanabilirsiniz) ve nohutları ekledikten sonra kavanozu, tepeden 3-4 parmak boşluk bırakacak şekilde (gaz çıkışını engellememek için ağzına kadar doldurmayın) "oda sıcaklığındaki" içme suyu ile doldurup, ağzını, iki kat yaptığınız bir tülbentle örterek, paket lastiği veya iple bağlayarak sabitleyin (fotoğraflardaki görüntü sizi yanıltmasın, elimin altında tülbent olmadığı için kavanozları şimdilik kapaklarıyla çekmek durumunda kaldım. Ama siz bu aşamada kapak kapatmayın lütfen) |
3 Tamamlandı | Kavanozunun üstüne, sirkeyi kurduğunuz günü unutmamak için, tarih yazıp, nemsiz, 21-25 derece sıcaklığında, direkt güneş ışığına maruz kalmayan bir kilere ya da erzak dolabının içine kaldırın. Bundan sonraki süreçte, her gün düzenli olarak -tercihen sabah/akşam- temiz bir tahta kaşık (deterjan veya sabun değmemiş olsun) yardımıyla elmaları "21 gün boyunca" güzelce karıştırın. |
4 Tamamlandı | Elmalar kavanozun altına doğru çökmeye başladıktan sonra (ki bu hemen hemen 21 günde gerçekleşiyor) artık karıştırmayı bırakabilirsiniz. Bu esnada, sirkenin üzerinde tüle benzer bir şey oluşmaya başlarsa, korkmayın :) Çünkü O, henüz gelişmekte olan bebek bir sirke anası :) |
5 Tamamlandı | Sirkeniz de, artık karıştırmayı bıraktığınız 21. Günden itibaren 2 ay boyunca, önceki ortam koşullarını sağlayarak, yine tülbentle örtülü bir şekilde yaklaşık 2 aylık bir bekleme sürecine girecek. Sirke anası büyüyüp, oluşumunu tamamlamaya başladığında, o da aynı elmalar gibi suyun altına çökecek. |
6 Tamamlandı | 2. Ayın sonunda, öncelikle oluşan sirke anasını dikkatlice temiz bir kavanoza aktarın. Hemen yeni bir sirke kuracaksanız, sirke anasından destek alabilirsiniz. Sonrası için kullanacaksanız, kavanoza aktarmış olduğunuz sirke anasını, sirkenin içinde muhafaza edebilirsiniz. |
7 Tamamlandı | Yok, sirke henüz daha kıvama gelmemişse (keskinleşmemişse) süzdükten sonra yine aynı kavanoza aktarıp, posasını çöpe atın. Sirkeden ayırdığınız sirke anasını da kavanozun içine bırakın. Yine bir önceki sefer yaptığınız gibi ağzını tülbentle kapatıp, fermantasyonun devam etmesi için kavanozu erzak dolabındaki/kilerdeki yerine kaldırın. Bundan sonraki bekleme süreniz ise, bu zamana kadar geçen süreyle hemen hemen aynı olacak. Sirkenin keskinliği ve tadı, geçecek olan süreyi belirleyecek. Sirke keskinleşip, istediğiniz kıvama geldiği zaman, yine tülbentten geçirip kapaklı cam bir şişeye aktararak, ağzı kapalı olarak tercihen 15-25 derece sıcaklıktaki, nemsiz ve güneş almayan bir ortamda, fermente işlemine devam edebilmesi için dinlenmeye bırakın. Sirkeyi süzdüğünüz tarihi de bir yere not alın ya da direkt kavanozun üzerine yazın. Bu aşamada kavanozun içine eser miktarda tuz atabilirsiniz. Ve dilerseniz sirkenizi hemen kullanmaya başlayabilirsiniz. Ama unutmayınız ki, sirkenizin lezzeti dinlenme süresiyle doğru orantılı olacaktır :) Bu sebeple, lezzeti dinlendikçe artacaktır da diyebiliriz :) |
8 Tamamlandı | |
9 Tamamlandı | Sıhhat ve Afiyetle... ♥ |
20 Yorum Yorumları Gizle
Merhaba
Bugün ljutenica tarifinizi denedim közlediğim için sanırım oldukça zahmetli oldu ama tadına bayıldımm.
Bir sonraki hedefim de bu tarifiniz olacak ne zamandır yapmayı planlıyordum.
Güzel ve doğal tarifleriniz için teşekkürler♥
Merhaba Elif Hanım, Lutenitsa yapımı zahmetli ama yemesi çok ayrı bir lezzettir. Eminim bütün kış, keyfini doya doya çıkaracaksınız ve tüm zahmetlerime değdi diyeceksiniz. Elma sirkesi için tam zamanı, ben de bugün yarın başlamayı düşünüyorum 🙂
Sevgilerimle
Pınar
Merhaba
Bugün ljutenica tarifinizi denedim közlediğim için sanırım oldukça zahmetli oldu ama tadına bayıldımm.
Bir sonraki hedefim de bu tarifiniz olacak ne zamandır yapmayı planlıyordum.
Güzel ve doğal tarifleriniz için teşekkürler♥
Merhaba Elif Hanım, Lutenitsa yapımı zahmetli ama yemesi çok ayrı bir lezzettir. Eminim bütün kış, keyfini doya doya çıkaracaksınız ve tüm zahmetlerime değdi diyeceksiniz. Elma sirkesi için tam zamanı, ben de bugün yarın başlamayı düşünüyorum 🙂
Sevgilerimle
Pınar
Merhaba
Bugün ljutenica tarifinizi denedim közlediğim için sanırım oldukça zahmetli oldu ama tadına bayıldımm.
Bir sonraki hedefim de bu tarifiniz olacak ne zamandır yapmayı planlıyordum.
Güzel ve doğal tarifleriniz için teşekkürler♥
Merhaba Elif Hanım, Lutenitsa yapımı zahmetli ama yemesi çok ayrı bir lezzettir. Eminim bütün kış, keyfini doya doya çıkaracaksınız ve tüm zahmetlerime değdi diyeceksiniz. Elma sirkesi için tam zamanı, ben de bugün yarın başlamayı düşünüyorum 🙂
Sevgilerimle
Pınar
Merhaba
Bugün ljutenica tarifinizi denedim közlediğim için sanırım oldukça zahmetli oldu ama tadına bayıldımm.
Bir sonraki hedefim de bu tarifiniz olacak ne zamandır yapmayı planlıyordum.
Güzel ve doğal tarifleriniz için teşekkürler♥
Merhaba Elif Hanım, Lutenitsa yapımı zahmetli ama yemesi çok ayrı bir lezzettir. Eminim bütün kış, keyfini doya doya çıkaracaksınız ve tüm zahmetlerime değdi diyeceksiniz. Elma sirkesi için tam zamanı, ben de bugün yarın başlamayı düşünüyorum 🙂
Sevgilerimle
Pınar
Merhaba sirke anası eklemeden yapabilirmiyiz ?sirke anasını nerden bulabiliriz?
Merhaba,
Tarifte nasıl yapılacağını anlattım. Sirke anası kullanmanız gerekmiyor. Sirke anasının nasıl üretildiğini de yazdım.
Sevgiler
Merhaba sirke anası eklemeden yapabilirmiyiz ?sirke anasını nerden bulabiliriz?
Merhaba,
Tarifte nasıl yapılacağını anlattım. Sirke anası kullanmanız gerekmiyor. Sirke anasının nasıl üretildiğini de yazdım.
Sevgiler
Merhaba sirke anası eklemeden yapabilirmiyiz ?sirke anasını nerden bulabiliriz?
Merhaba,
Tarifte nasıl yapılacağını anlattım. Sirke anası kullanmanız gerekmiyor. Sirke anasının nasıl üretildiğini de yazdım.
Sevgiler
Merhaba sirke anası eklemeden yapabilirmiyiz ?sirke anasını nerden bulabiliriz?
Merhaba,
Tarifte nasıl yapılacağını anlattım. Sirke anası kullanmanız gerekmiyor. Sirke anasının nasıl üretildiğini de yazdım.
Sevgiler
Tarif çok net ve anlaşılır olmuş . Teşekkürler. Ben de yaklaşık 7 yıldır kendi sirkemi kendim yapıyorum. Ben hem sirke hem de sirke anası koyuyordum . Bundan sonra sirke anası koyarım. Evde kavanozlarda hem elma hem üzüm sirkesi anaları var . Atmaya kıyamıyorum. Sabun kalıbı gibi oldular. Bunların bir ömrü var mı acaba?
Tarif çok net ve anlaşılır olmuş . Teşekkürler. Ben de yaklaşık 7 yıldır kendi sirkemi kendim yapıyorum. Ben hem sirke hem de sirke anası koyuyordum . Bundan sonra sirke anası koyarım. Evde kavanozlarda hem elma hem üzüm sirkesi anaları var . Atmaya kıyamıyorum. Sabun kalıbı gibi oldular. Bunların bir ömrü var mı acaba?
Tarif çok net ve anlaşılır olmuş . Teşekkürler. Ben de yaklaşık 7 yıldır kendi sirkemi kendim yapıyorum. Ben hem sirke hem de sirke anası koyuyordum . Bundan sonra sirke anası koyarım. Evde kavanozlarda hem elma hem üzüm sirkesi anaları var . Atmaya kıyamıyorum. Sabun kalıbı gibi oldular. Bunların bir ömrü var mı acaba?
Tarif çok net ve anlaşılır olmuş . Teşekkürler. Ben de yaklaşık 7 yıldır kendi sirkemi kendim yapıyorum. Ben hem sirke hem de sirke anası koyuyordum . Bundan sonra sirke anası koyarım. Evde kavanozlarda hem elma hem üzüm sirkesi anaları var . Atmaya kıyamıyorum. Sabun kalıbı gibi oldular. Bunların bir ömrü var mı acaba?